آلودگی محیط زیست وجود یک و یا چند ماده ماده آلوده کننده در محیط زیست به مقدار و مدتی که کیفیت و یا چرخه طبیعی را در جهتی مضر برای انسان، حیوان و گیاه تغییر دهد. به عبارتی دیگر وقتی مواد بیگانه با ترکیبی خاص وارد عناصر محیطی شده و تعادل طبیعی آنها را بر هم بزنند، صحبت آلودگی می شود. به عبارتی دیگر آلودگی محیط زیست تمامی عناصر اکولوژیکی ناشی از انسان را شامل می شود که تعادل طبیعت را بر هم می زند. آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی خاک، آلودگی حرارتی، آلودگی نفتی و آلودگی رادیوآکتیو و آلودگی صدا در راس عواملی قراردارند که موجب آلودگی محیط زیست می گردند .

آلودگی محیط زیست دو نوع می باشد. نوع اول یک آلودگی بیولوژیکی است که از مواد قابل تجدید بی ضرر بوجود می آید. این آلودگی را که به آلودگی موقت و یا قابل تجزیه نیز معروف است، تفاله های مواد غذایی، کودها، لاشه های حیوانات، پس مانده های گیاهی و مشابه آن بوجود می آورند. نوع دوم آلودگی محیط زیست با مواد غیز قابل تجزیه است. این مواد که موجب آلودگی مداوم می گردند، نخست با راه یابی به بدن حیوانات و گیاهان و سپس بدن انسان که آخرین حلقه مواد غذایی را تشکیل می دهد، زندگی را به مخاطره می افکند. از بین عناصر طبیعی که موجب آلودگی محیط زیست می گردند، می توان رویدادهای طبیعی مانند زمین لرزه ها، انفجارات آتشفشانی؛ سیل ها را بر شمرد. عوامل انسانی که محیط زیست را آلوده می کنند عبارتند از :
مصرف بی رویه و نا آگاهانه سوخت های فسیل و نفتی در خانه ها، اماکن کسب و کار و وسائط نقلیه .
رها شدن زباله های صنعتی و خانگی در طبیعت و محیط زندگی
استفاده از سلاح های شیمیایی و بیولوژیکی
آتش سوزی های جنگلی، قطع درختان و شکار بی رویه حیوانات
استفاده بی رویه و بی مورد از سموم زراعی ه کش ها
تولید و مصرف گازهای مضر در اسپری ها و لوازم سرد کننده
انتشار رادیاسیون بعلت استفاده از سلاح های هسته ای، رآکتورهای هسته ای و آزمایشات هسته ای
دوستان عزیز : تاثیرات منفی آلودگی محیط زیست بر زندگی انسان نیز از این قبیل است :
افزایش آلودگی آب، هوا و خاک بشکلی روز افزون و حتی بالاستفاده ماندن بخش مهمی از آنها.
تبدیل شهرهای بزرگ و بویژه مناطق صنعتی به محیط هایی بدور از زندگی .
سوراخ شدن لایه ازن .
گرمایش کره زمین .
افزایش سرطان و بیماری های مشابه.
مصرف سریع منابع طبیعی .
رهایی از این مضرات که از انسانها منشا می گیرند، باز د ر دست خود انسانهاست.
رفتار محتاطانه و با دقت در مصرف مواد مضر برای محیط زیست، کاهش مقدار تفاله ها در مواد مصرفی و تامین بازیافت تفاله ها در ممانعت از آلودگی محیط زیست حائز اهمیت فراوانی هستند. یک محیط تمیز هم از نظر سلامتی انسانها و هم حیوانات حائز اهمیت فراوانی است.

جامعه ای که ما امروزه در آن زندگی می کنیم، به صنعت اهمیت بسیار زیادی می دهد و آن را به صورت جدی دنبال می کند. به همین دلیل، آلودگی ناشی از این مسئله روز به روز در حال افزایش بوده و جهان پیرامون ما را تحت تاثیر قرار داده است. بسیاری از شهرهای دنیا با معضل آلودگی محیط زیست مواجه هستند و سعی می کنند راه حلی مناسب برای آن بیابند. در این زمینه می توان از کشور چین به عنوان یکی از آلوده ترین سرزمین های جهان نام برد.

مسئله آلودگی محیط زیست تا کنون بسیار مورد بحث قرار گرفته است. اخیرا کشورهای جهان به توافقی دست یافته اند که بر اساس آن، حجم استفاده از سوخت های فسیلی کاهش خواهد یافت و انرژی های پاک مانند باد و خورشید جایگزین آن ها می شوند. با این حال، حقایقی درباره آلودگی وجود دارد که کمتر کسی از آن ها آگاه است.

حفاظت محیط زیست در سفرهای بین شهری:
 

متاسفانه بخش زیادی از زباله های تولیدی، شامل زباله هاییه که در مسافرت یا تفریح در طبیعت تولید می کنیم. کار به جایی رسیده که طبیعت گردهای واقعی که دغدغه های محیط زیستی دارن، از معرفی مکان های جدید و بکر به دیگران خودداری می کنن؛ چرا که به محض ورود گردشگرها، دیگه اثری از اون طبیعت ناب و بکر باقی نمی مونه و با کوهی از زباله مواجه می شیم. چه باید کرد؟

کمترین زباله رو تولید کنیم:

پس از صرف یک فنجان چای در کنار جاده، لیوان یک بار مصرف را کجا می‌اندازیم؟ چه تعداد از ما زباله‌هایمان را در کیسه زباله نگه می‌داریم تا یک سطل زباله پیدا کنیم؟ ما باید به خودمان و افراد دیگری که برای تفریح به طبیعت می‌آیند بهداشت مربوط به محیط‌زیست را یاد دهیم. ر‌ها کردن زباله‌ها و پلاستیک‌ها در محیط نه نتها موجب تکثیر پشه‌ها و باکتری‌ها و میکروب‌های دیگر می‌شود بلکه موجب آلودگی خاک نیز می‌شود، بیشتر مردم فکر می‌کنند پاکیزگی تنها مربوط به خانه است و به راحتی زباله‌هایشان را در جاده می‌اندازند، این تفکر مثل این است که فرد بخشی از خانه‌اش را پر از زباله کند بدون این که آن فضا را بخشی از خانه‌اش بداند. این احساس که کره زمین خانه ماست به فرد کمک می‌کند که این افکار اشتباه را کنار بگذارد، باید گهگاه به مقامات مسئول برای سازمان‌دهی دفع مناسب زباله‌ها گوشزدهایی داده شود تا برنامه‌هایی برای جمع‌آوری زباله‌هایی که در مناطق ریخته شده را اجرا کنند.می تونیم در سفرهامون از مواد، وسایل و مواد غذایی استفاده کنیم که کمترین زباله رو تولید کنه و تا جایی که می شه از ظرف ها و بطری های پلاستیکی استفاده نکنیم، چون آسیب هایی که مواد پلاستیکی به طبیعت وارد می کنن، جبران ناپذیر خواهند بود.

زباله ها رو جمع آوری و به سطل زباله برسونیم:

تا جای ممکن زباله‌ هاتون رو تا شهر و به نزدیک ‌ترین سطل زباله منتقل کنید. شما می‌تونید با کمترین هزینه به مقدار نیاز کیسه زباله خریداری کنید و همیشه همراه خودتون داشته باشید تا اگر زباله ای تولید کردید، اون رو داخل کیسه زباله بریزید یا حتی اگه در مسیر زباله ای دیدید جمع آوری کنید تا در نزدیک ترین سطل زباله ای که مشاهده کردید بریزید.

چهره طبیعت رو زشت نکنیم:

خیلی از ما زباله‌ های تر خودمون رو با فکر برگشت‌ پذیر بودن به طبیعت و قابل بازیافت بودن اون، در طبیعت رها می کنیم و چهره ی زیبای طبیعت رو به راحتی زشت می کنیم. بهتر نیست زباله ها رو در دو کیسه جداگونه بریزیم تا وقتی که به شهر رسیدیم اون ها رو داخل سطل های زباله مناسب قرار بدیم؟!

هیچ اثری در طبیعت به جا نذاریم:

بهتره سعی کنیم همون طور که پا به طبیعت گذاشتیم، همون طور هم ازش خارج شیم، بدون تولید حتی یک زباله. البته ممکنه عده ای قبل از ما طبیعت رو آلوده کرده باشن و درست همین جاست که اگر ادعا می کنیم دغدغه ی زیست محیطی داریم، باید تا جایی که می تونیم به جمع آوری زباله های رها شده در طبیعت بپردازیم؛ چرا که زمین خونه ی ماست و ما در برابرش مسئولیم.

در طبیعت اختلال و آلودگی ایجاد نکنیم:

چرا وقتی می تونیم در طبیعت از صدای پرنده ها، حیوون ها، رودخونه، آبشار، باد و حتی صدای برگ ها هم لذت ببریم، با سر و صدا و بلند کردن موزیک، این آرامش رو به هم بزنیم؟! بهتره بدونیم که این کار باعث اختلال در حیات وحش می شه.

یادگاری ممنوع:
 

بهتره خاطرات مون رو با عکاسی ثبت کنیم و از برداشت هر گونه نمونه جانوری، گیاهی، زمین شناختی یا رسوبات و فسیل ها خودداری کنیم؛ چرا که برداشت هر تکه ازون ها چرخه ی ایستم رو بر هم می زنه.

از تخریب گران طبیعت حمایت نکنیم:

اگر در طول سفر با افرادی مواجه شدیم که از عناصر طبیعت برای درآمدزایی استفاده می کنن، به هیچ وجه از اون ها خرید نکنید و دلیلش رو هم عنوان کنید.

در طبیعت از مسیر تردد استفاده کنیم:

در رفت‌ و آمدهای خود به طبیعت بهتره سعی کنیم از مسیرهایی تردد کنیم که کم ترین آسیب و فرسایش رو به طبیعت بزنه؛ مسیرهایی که قبلا از اون ها استفاده شده.

با مطالعه و آگاهی سفر کنیم:

برای برنامه های سفر باید مسئولیت ‌پذیر باشیم و کمی درباره ‌ی منطقه‌ ای که قراره بهش سفر کنیم مطالعه کنیم تا با گونه های مختلف گیاهی و جانوری اون منطقه آشنا شیم و اگر مراقبت ویژه ای لازم هست، حواسمون باشه و به همسفرهامون هم اطلاع بدیم تا مبادا گونه های نایاب رو از بین ببریم. و در نهایت این که طبیعت در سفر میزبان ماست؛ پس باید تمام تلاش مون رو بکنیم که میهمان خوبی باشیم و به حقوق میزبان احترام بذاریم.
روش هایی ساده برای حفاظت محیط زیست
برای فعالیت های روزمره چی کار می شه کرد؟! آیا راهکارهایی وجود داره که بتونیم از محیط زندگی مون محافظت کنیم؟! در این جا به روش هایی ساده برای حفاظت از محیط زیست اشاره می کنیم:

استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی:

گاهی اوقات که گروه‌های مختلف دعوت به اعتصاب یا راهپیمایی می‌کنند، شمار وسایل نقلیه در جاده کم شده و میزان آلودگی نیز کمتر می‌شود. اکنون زمان استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی رسیده است که جنبه‌های مختلفی برای سلامت انسان در بر دارد: با این کار هم می‌توانیم آلودگی ایجادشده به واسطه اتومبیل را کاهش دهیم و هم میزان چربی و کلسترول بدنمان را تعدیل کنیم. باید از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کرده و استفاده از وسایل نقلیه شخصی را محدود کنیم. بسیاری از ما ممکن است پیش از این با افزایش هزینه بنزین و گازوئیل به استفاده از حمل‌ونقل عمومی روی آورده باشیم. به هر علتی که باشد اگر چنین عمل نکنیم، با دنیایی رو به رو خواهیم شده که مملو از مصنوعات ساخته بشر و عاری از هر گونه مخلوقات جاندار خواهد بود.

مراقب خرید های خود باشیم:

بسیاری از برندها حتی در حوزه ی مد و لباس به صنعت بازیافت توجه ویژه ای دارن و سعی می کنن کالاهایی که ارائه می دن رو به روشی تولید کنن که امکان بازیافت اون ها وجود داشته باشه. سعی کنید تا حد امکان سراغ برندهایی برید که به تعهدات شون در حفاظت محیط زیست عمل می کنن.

یا اگر می دونید بعضی شرکت ها با آزار حیوانات یا ایجاد آلودگی های زیست محیطی، اقدام به تولید کالا می کنن، می تونید با تحریم اون برندها و اطلاع رسانی به دیگران، تولیدکننده ها رو مجبور به تغییر الگوی تولیدات شون بکنید.

کیسه ‌ی پارچه‌ ای فراموش نشه:

پلاستیک در کنار بمب‌ها، جزء کشفیات و اختراعات آسیب‌رسان علمی است که توسط دانشمندان اختراع شده است. پلاستیک کُلردار، بدترین تأثیر را روی زمین ایجاد می‌کند، چرا که مواد شیمیایی زیان بخشی تولید می‌کنند و وقتی آب در این زمین‌ها جاری می‌شود و به سفره‌های آبی می‌رسد، آن را نیز آلوده می‌کند. در واقع ما راهی برای مُردن کشف کرده‌ایم! تا به امروز گزارش شده است که وقتی کیسه‌های پلاستیکی را به داخل آب می‌اندازیم یا روی زمین ر‌ها می‌کنیم، بیش از ۲۶۰ گونه جاندار می‌میرند و یا در پلاستیک‌ها محبوس می‌شوند. پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر در بلندمدت تجزیه می‌شوند، اما موجب تولید گاز متان می‌شوند که نقش اصلی در گرم شدن کره زمین دارد. ما می‌توانیم از رومه‌های قدیمی برای بسته‌بندی، از کیسه‌های کَنَفی به عنوان کیسه حمل و از بطری‌های شیشه‌ای یا کنفی به جای بطری‌های پلاستیکی استفاده کنیم. حتی اگر از کیسه‌های پلاستیکی استفاده مجدد کنیم بهتر از این است که هر بار از یک پلاستیک جدید استفاده کنیم، با این کار مقدار پلاستیک مورد استفاده کاهش‌یافته و خطرات آن نیز به نسبت کمتر می‌شود.

باور کنید کار سختی نیست! همیشه یه کیسه ‌ی پارچه ‌ای همراه تون باشه تا خریدتون رو داخلش بگذارید. اگر هم بدون قصد خرید از منزل خارج شدید و در راه خرید کردید، می تونید اون رو داخل کیف تون بگذارید. تا جایی که می شه باید از گرفتن کیسه های پلاستیکی خودداری کرد.

تفکیک زباله:

بله شاید در نظر اول، تفکیک زباله کار سختی به نظر بیاد اما وقتی بدونیم این کار چه تاثیر بزرگی در بازیافت و حفاظت محیط زیست داره، می تونه جز عادات روزانه مون بشه؛ مهم نیست در آپارتمان محل زندگی مون دو تا سطل جداگونه برای زباله ی خشک و تر وجود داره یا نه؛ ما باید از خونه ی خودمون شروع کنیم و اطرافیان مون رو هم به این کار تشویق کنیم.

در محل کار یا محیط های دیگه ای هم که به اون رفت و آمد داریم، می تونیم تفکیک زباله رو به راحتی انجام بدیم. باور کنید همین دو سطل جداگونه، می‌تونه تغییرات مثبت و بی ‌حد و حصری رو در حفاظت محیط زیست ایجاد کنه.

حواس مون به دورریزها باشه:

بخشی از وسایلی که ما اون ها را دور می ‌ریزیم، معمولا با کمی تغییر به شکلی دیگه قابل استفاده هستن. گاهی هم ممکنه برخی از لباس ‌هامون که هنوز نو و مناسب هستن، دیگه اندازه ‌ی ما نباشن. خب بهتر نیست جای دور انداختن، به کسانی که بهش نیاز دارن، بخشیده بشن؟!

هفته ای یک بار گیاه خواری:
 

برای تولید محصولات حیوانی ۲ تا ۱۵ برابر بیشتر از محصولات گیاهی آب مصرف می شه. علاوه بر اون وقتی فقط یک روز در هفته گوشت نخورید، بعد از یک سال، میزان کاهش گازهای گلخونه ای از طرف شما تقریبا برابر می شه با بیرون نیاوردن اتومبیل تون از منزل، به مدت یک ماه! امکان نداره با یه روز در هفته، خللی در رژیم غذایی متداول تون پیش بیاد. پس جدی تر بهش فکر کنید!

بلیط های الکترونیکی تهیه کنیم:

شاید به نظر شما این اقدام تاثیر چندانی در میزان مصرف کاغذ و هزینه های تولیدش نداشته باشه اما این طور نیست. کوچک ترین اقدامات هم اگر توسط جمع زیادی از انسان ها صورت بگیره، تاثیرات بی نظیری در حفاظت محیط زیست خواهد داشت.

بانکداری الکترونیک رو دریابیم:

امروزه اکثر بانک ها در ایران، امکان بانک داری الکترونیکی رو برای مشتریان خودشون فراهم کردن. شما می تونید بدون نیاز به تردد در سطح شهر پشت کامپیوتر یا موبایل خود بنشینید و به راحتی کارهای بانکی تون رو انجام بدید. با این شیوه علاوه بر اینکه کاغذ بسیار کمتری مصرف می شه، با کم شدن رفت و آمد از آلوگی هوا هم کاسته می شه.

دوچرخه سواری و پیاده روی:

وقتی با دوچرخه به محل کارتون تردد می کنید، یا مسیری رو پیاده قدم می زنید، شما به تنهایی، زمین رو از شر ۲۵۰ گرم کربن در ازای هر یک کیلومتر مسافت، راحت می کنید. علاوه بر اون دوچرخه سواری و پیاده روی ورزش های مناسبی برای سلامتی بیشتر هم هست.

لوله هاییکه نشتی دارن رو تعمیر کنیم:

شاید باورش سخت باشه اگر بدونیم وقتی یک لوله آب رو تعمیر و از نشتی اون جلوگیری می کنیم، بصورت میانگین از هدر رفت حدود ۴۰ هزار لیتر آب در سال جلوگیری کردیم! پس بهتره کوتاهی نکنیم.

لامپ های کم مصرف استفاده کنیم:

استفاده از یک لامپ کم مصرف به جای یک لامپ معمولی باعث می شه تا ۷۵ درصد در مصرف انرژی برق صرفه جویی بشه.

آب بدون بطری پلاستیکی:

بهتره برای مصرف آب به جای بطری های یک بار مصرف از قمقمه یا بطری های دائمی استفاده کنیم. با این روش به میزان زیادی از هدر رفتن آب داخل بطری های نیمه خورده، جلوگیری و زباله پلاستیکی کمتری هم به طبیعت تحمیل می شه.

کشاورزی:

در فرهنگ مصرف‌گرایی که در بیشتر کشور‌ها غالب شده است، به تعادل محیط‌زیست آسیب وارد می‌شود. در گذشته، مردم جنگل‌ها را از بین می‌بردند تا به عنوان زمین کشاورزی از آن استفاده کنند، سپس با به وجود آمدن فست فود‌ها و غذاهای حاضری مردم زمین‌ها را ر‌ها کردند و کارخانه‌ها به جای آن ساخته شدند. اگر روزی چیزی برای خریدن و خوردن نداشته باشیم چه می‌شود؟ کشاورزی را باید از خودمان شروع کنیم، گلدان یا سبزیجات در حیات پشتی بکاریم تا علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه و سلامتی، فرهنگ تولید را دوباره احیا کنیم. ما می‌توانیم مسئولان مربوط را وادار به متوقف کردن تبدیل زمین‌ها به ساختمان و کارخانه کنیم.

جلوگیری از شکار غیرقانونی:

نگهبانان جنگل با تمام وجود با شکار مبارزه می‌کنند، اما هنوز حیوانات بی‌شماری توسط شکارچیان نابود می‌شوند. باید از وضعیت بد مدیریت و عملکرد اجتماعی به جای ایجاد آگاهی در بین مردم گلایه کرد. برای ممنوعیت محصولات حیوانی باید قانون سخت‌گیرانه‌ای وجود داشته باشد و خریداران آن باید اشیاء خریداری‌شده را کنار بگذارند. وقتی ببر‌ها کشته می‌شوند جمعیت گیاه‌خواران افزایش‌یافته و باعث تضعیف پوشش گیاهی می‌شوند. این کار تعادل زنجیره غذایی را بر هم میزند و همه این‌ها به خاطر شکار بی‌رویه حیوانات اتفاق افتاده است که تن‌ها راه پایان دادن به آن مبارزه همگانی با شکار است.

توقف جنگل زدایی:

از بین بردن جنگل‌ها به عنوان برنامه کاری پسا استعماری دیده می‌شود. استعمارگران درصد زیادی از گیاهان و حیوانات در کشورهای مستعمره را به دنبال تخریب منابع زندگی و نیز برای ساخت جاده‌هایی برای سود بردن از مستعمره‌شان از بین بردند، میلیون‌ها حیوان برای سرگرمی و نیز استفاده از بخش‌هایی از بدنشان مانند عاج، کشته شدند. زنجیره کشتن و تخریب منجر به ویرانی اولیه طبیعت شد. این کشورهای مستعمره پس از استقلال، روش‌های استعماری را دنبال کرده و شروع به جنگل زدایی کردند و هنوز هم این روند ادامه دارد. قطع درختان، میزان اکسیژن را کاهش می‌دهد، منجر به فرسایش خاک و لغزش زمین می‌شود زیستگاه طبیعی حیوانات وحشی را از بین می‌برد و آن‌ها را مجبور به پیشروی به شهر‌ها و روستا‌ها می‌کند، در آنجا با گونه‌های خطرناک‌تری به نام انسان رو به رو می‌شوند و به خاطر آسیبی که برای انسان‌ها دارند، بی‌رحمانه کشته می‌شوند. باید اامی وجود داشته باشد که باید به جای هر درختی که برای مصارف مختلف بریده می‌شود، گیاهی کاشته شود. این باید شعار ما باشد: زندگی کن و اجازه زندگی بده.

فستیوال‌های ایمن و بهداشتی:

هر اجتماعی حول فستیوال‌ها، مراسم‌ها، تشریفات و سنت‌های خاص خود می‌چرخد، اما به آلودگی‌هایی که در جشن‌ها ایجاد می‌شود هرگز توجه نمی‌شود. استفاده از ظروف یک بار مصرف در جشن‌ها و مراسم‌ها و ریختن آن‌ها در خیابان و جوی، حجم زیادی آلودگی ایجاد می‌کند. به جای آن می‌توان از ظروف کاغذی که با محیط‌زیست سازگار هستند استفاده کرد. با این کار قدمی برای نجات طبیعت برداشته‌ایم.

تمام این ها اقدامات بسیار ساده و عملی هستن و هرکدوم از ما می تونیم بخشی یا تمام اون ها را انجام بدیم و از این طریق گام بزرگی برای حفاظت از محیط زیست و سیاره زمین برداریم. تصور کنید اگر هفت میلیارد نفر این توصیه ها رو انجام بدن شرایط زمین چقدر بهتر خواهد شد!

در پایان بهتره هفت نکته ای که نشنال جئوگرافیک پیشنهاد کرده رو با هم مرور کنیم. این پیشنهادات برای اینه که هر کس سهمی در بهتر شدن محیط زندگیش داشته باشه.

جنگل، از ثروت های طبیعی و از عناصر مهم حیات وحش هر زمینی به شمار می آید. با قطع درختان و نابودی جنگل ها، به پیشروی آب باران در زمین های صاف کمک و هموار و در نتیجه از ذخیره شدن آب در خاک جلوگیری می شود و به دنبال آن، فرسایش منابع طبیعی آغاز می گردد.

عواملی همچون توجه نکردن به ارزش های زیست محیطی و تنوع زیستی، سامان ندادن به مراکز جمعیتی و مشاغل داخل و حاشیه جنگل ها، بهره برداری بی رویه و غیراستاندارد از درختان و منابع جنگلی و جاده سازی، در سرعت بخشی به تخریب وسیع این منابع ارزشمند بسیار مؤثرند. جنگل، هدیه خدایی و دوست لازم بشر به شمار می رود. هیچ یک از پدیده های طبیعت، به اندازه جنگل در زندگی سالم آدمیان نقش اساسی ندارد. انسان نخستین، تنها در پناه طبیعت توانست به حیات و تولید نسل خود ادامه دهد. آدمی در قبال نگه داری جنگل و نوع بهره وری از آن، مسئول است. بدیهی است که جنگل، فقط متعلق به یک نسل و زمان خاص نیست، بلکه یک سرمایه ملی و جهانی است. در گفتار دینی نیز بارها به اهمیت درخت و درخت کاری و حفظ و پرورش گیاهان اشاره شده است.
 به فرموده پیامبر گرامی اسلام: زمین را نوازش کنید و از آن برکت بگیرید؛ زیرا او مادر شماست، مادری که به فرزندانش مهربان است»

در طی این سه دهه جنگ به علت عدم مراقبت و نگهداری از پوشش گیاهی 72 درصد درختان جنگلی و بوته های کوهی و پوشش گیاهی چراگاه ها تخریب شده است و به همین علت کشور ما افغانستان با فقر پوشش گیاهی و افزایش فرسایش آب و فرسایش خاک و آلودگی بصری محیط زیست مواجه است.
آلودگی، گرد و غبار دشت ها وضع شهر های کلان نماد از آلودگی بصری محیط زیست است.

آلودگی بصری هنگامی رخ می دهد که نور خورشید ذرات آلودگی را جذب می کند. این آلودگی مانند سولفات نیترات ها، ترکیبات کربن آلی، دود، گرد و غبار می باشند. آلودگی گرد و غبار باعث تیرگی هوا می شوند و منافع و حیات موجودات زنده را به مخاطره می اندازد و بخصوص باعث مشکلات سلامتی انسان از قبیل بیماری های تنفسی، چشم دردی، افسردگی، استرس، کند ذهنی و بیماری روانی و روحی می شود.

1. کندن بی رحمانه بوته ها و گیاهان باعث شدن کوه ها و دشت ها از پوشش گیاهی شده است که در نتیجه این کار خاک بطور مستقیم مقابل شعاع آفتاب قرار گرفته و درجه حرارت بالا رفته و خاک خشک شده، دیگر توان جذب باران و نگه داشت برف را ندارد.

پیامد فوری این وضیعت باعث زود آب شدن یخچال های منطقه کوبا و سلسله کوه هندوکش و هم افزایش سیل و برف کوچ، جریان شن روان و توفان باد در نواحی بعضی ولایات شده است. سیل و برف کوچ و توفان بادها افزون بر آسیب های که به کشاورزی و محیط زیست وارد می کند هر سال باعث مرگ افراد زیادی در این مناطق شده است. این بوته ها، گیاهان زیست بومی این منطقه هستند که یکی از عوامل پدید آمدن آب و هوای گوناگون در عرض منطقه می باشند. کندن بیش از حد این گیاهان سبب آسیب رسانی به محیط زیست مناطق است. تخریب بیش از حد این گیا هان اثرات مخربی را روی سطح منطقه می گذارد و هم به روند بیابان شویی رو به توسعه در مناطق گرمسیر می افزاید.

2. بهربرداری نامناسب غیر مستقیم و چراندن چرای بی رویه ی حیوانات در چراگاه باعث تخریب عمده ی چراگاه ها، محو و نابودی درختان کوهی، بوته ها و گیاهان چراگاه بعضی نواحی افغانستان شده است. منظور از چرای بی رویه یعنی چرای بی موقع و زدو هنگام یا چرای بیش از اندازه و چرای طولانی مدت یعنی خروج دیر هنگام از محل یک چراگاه است و این پروسه هنوز هم ادامه دارد.

ادامه ی این روند بعضی نواحی کشور ما را با مشکلات بسیار مانند برف کوچ، سیل های مخرب، کم آبی، طوفان شن های روان، آلودگی بصری محیط زیست، خشکسالی های پی در پی روبه رو برو کرده که ما هم شاهد آن در نواحی بدخشان، تخار، سر پل، سمنگان، غور و پنچشر و غیره هستیم. سیلاب های پی در پی و متواتر در نواحی بدخشان که ساکنان محل در مورد این سیلاب می گویند که این سیلاب ها بی سابقه بوده است و از مدت های طولانی در یاد ندارند و ادامه زندگی در این نواحی نگران کننده شده است.

3. علت جنگ و نبرد نظامی سه دهه سبب آلودگی هوای افغانستان با گرد و خاک تا اندازه ای است که ریزگرد ها توسط وزش باد های به یخچال ها نیز خود را رسانیده است و باعث ذوب سریع یخچال ها شده است.